Fakt va Fikr (26): Çin islohot nimadan boşlanadi? (Siyosiy liderning quriliş prorabidan farqi)

Ўтган кўрсатувда мукаммал ва чала конституциялар ҳақида сўз юритган эдик. Унда мукаммал ва барқарор конституцияларни ўзгартириш жуда қийин бўлиши, чала ва мужмал конституцияларни эса ўзгартириш жуда осон бўлишини айтган эдим.

Бугун яна такрорлаб айтаман: Мукаммал ва барқарор конституцияларни энг қудрати ҳукуматлар ҳам ўзгартира олишмайди. Чала конституцияларни эса энг заиф ва энг қўрқоқ прораб ҳам ўзгартира олади.

Чала ва мужмал конституцияларда хайр йўқ. Бундай конституциялардан тезроқ воз кечиб, ўрнига мукаммал ва барқарор конституция қабул қилиш керак. Бу иш эса фақат ҳақиқий сиёсатчининг, ҳақиқий сиёсий лидернинг қўлидан келади.

Яна такрорлаб айтаман: бу иш прорабларнинг қўлидан келмайди. Бу ишга прорабларнинг ақли етмайди. Негалигини бугунги кўрсатувда тушунтириб бераман.

Нима учун беш-олти кўрсатувдан бери чала ва шилта қонституциялардан тезроқ воз кечиб, уларнинг ўрнига мумкин қадар мукаммал ва барқарор конституциялар қабул қилишимиз керак, деяпман?

Чунки чала ва мужмал конституциялар давлат миқёсидаги ҳар қандай зулмнинг, жамият ҳаётидаги ҳар қандай тўсиқнинг ҳуқуқий фундаментидир. Шу сабабдан чин ислоҳотлар ривожланишга тўсиқ бўлиб турган Конституция ва қонунлардан воз кечиб, ўрнига очиқликка, адолатга ва ривожланишга сабаб бўладиган Конституция ҳамда қонунларни қабул қилишдан бошланади.

Ўтган кўрсатувларда мен Ўзбекистон Конституциясининг қайси моддалари туфайли мамлакатимизда қандай сиёсий махинациялар амалга оширилганини, Асосий қонунимизнинг қайси моддалари ривожланишимизга қандай тўсиқлар яратаётганини мисоллар билан кўрсатиб берган эдим.

Менимча, “Факт ва Фикр”нинг ўша сонларини кўрган энг оддий ватандошимиз ҳам ривожланишимизга нафақат нопок ҳукумат, балки чала ва мужмал Конституция ҳамда қонунлар тўсиқ бўлаётганини тушуниб етди. Ўйлайманки, чин ислоҳотлар айнан янги конституция қабул қилиш ва унинг асосида қонунларга ўзгартиришлар киритишдан бошланишини энг оддий томошабин ҳам англаб етди.

Афсуски, бу ҳақиқатни барча тушунмайди. Мана шу оддий ҳақиқатни ҳатто бир нечта дипломи бор баъзи олий маълумотлари кишилар ҳам англамайди. Афсуски, ислоҳот деганда кўпчилик сенсацион баёнотлар, шов-шувли ваъдалар, “буз-а қур!” ишларининг авж олишини, ишқилиб, кўзга ялт этиб кўринадиган, материалистик ифодадаги ишларни тушунишади.

Чин ислоҳотлар жимжимадор бинолар эмас, адолатли жамият ва давлат қуришдан бошланади. Шу фикримни асолаш учун узоқ ва яқин тарихдан мисоллар келтираман.

Азизлар! Билиб қўйинг: қаерда катта қурилишлар бўлаётган бўлса, демак, шу ерда катта ўғирликлар ҳам бўлаяпти.

Қурилиш ва ўғирликдан бошқа нарсани билмайдиган бундай прораблар сиёсий билимлардан йироқ бўлишади. Фақат пул ўмариш йўналишида ишлайдиган миялари давлатчилик асослари, сиёсий ислоҳотларнинг шартлари деган тушунчаларни идроқ қила олмайди. Кичик мих катта харсанг тошга урилиб, қандай қайтиб кетса ёки қайишиб қолса, сиёсий билимлар ҳам ўғри прорабларнинг миясига урилиб ё қайтиб кетади, ё қайишиб қолади.

Чин ислоҳотлар адолатсиз Конституциялар ва қонунларнинг ўрнига адолатли Конституция ва қонунлар қабул қилишдан бошланишини кам сонли сиёсий лидерлар, сиёсий билимдон кишилар тушунишади. Фақат ҳақиқий сиёсий лидерлар, оддий одамларнинг ва давлатчиликнинг тақдири ҳақида қайғурадиган ҳақиқий етакчилар ислоҳотларни адолат ўрнатишдан, адолатли давлат барпо этишдаг бошлашади.

Сиёсий билимлари йўқ ёки сайёз булган калтафаҳм кишилар эса ислоҳот деганда охиригача бажарилмай қоладиган, унутиладиган минглаб қарорлар қабул қилишни, завод ва фабрикларни бир қўлдан олиб, иккинчи қўлга пуллашни, қулоқни йиртадиган баёнотлар беришни ҳамда оддий халққа кераги йўқ жимжимадор ситилар қуришни тушунишади.

Ўзингиз айтинг, оддий халқ адолатга муҳтожми ёки жимжимадор ситиларгами? Юртнинг энг чекка қишлоғи ҳам ситилардан иборат бўлсаю, миллат адолатсизликдан азият чекса, бундай жимжимадор ситиларнинг кимга кераги бор?

Азиз ватандошлар! Қурилишларга ўч прорабларнинг баёнотлари ва ваъдаларига, улар қурган кўзқамаштирар иншоотларга алданиб қолманг! Қурилиш прораби ва сиёсий лидер ўртасидаги фарқларни билиб олинг! Қурилиш прорабини сиёсий лидердан ажратишни ўзлаштиринг!

Фактларни ўрганинг ва фикр қилинг!

Бобомурод Абдулла

2021 йил 22 апрель

Видео Fakt va Fikr (26): Çin islohot nimadan boşlanadi? (Siyosiy liderning quriliş prorabidan farqi) канала Fakt va Fikr