#251. Chích ngừa Vaccine viêm phổi nào, Prevnar13 hay Pneumovax23? Hiệu quả và tác dụng phụ

Mùa cúm sắp đến, kèm theo đại dịch Covid-19 vẫn còn khắp nơi, nên rủi ro bị viêm phổi (pneumonia) sẽ cao với nhiều quý vị. Dưới đây là các hướng dẫn chích ngừa viêm phổi, loại Pneumovax 23 (PPSV23) và Prevnar 13 (PCV13) dễ hiểu cho quý vị tiện theo dõi

# Vaccine Prevnar13 và Pneumovax23 la gì?
- là những loại vaccine dùng một phần của vỏ bọc bên ngoài (polysaccharide) của vi khuẩn phế cầu (Pneumococcus) đưa vào cơ thể chúng ta, tập cho hệ miễn dịch nhận ra và tạo ra các kháng thể để đeo bám và trung hoà vi khuẩn phế cầu này nếu chúng vào được cơ thể chúng ta sau này. Đây không phải là live-vaccine nên không có rủi ro gây bệnh viêm phổi hay nhiễm trùng.
- Cả 2 loại vacxin này (PCV13/PSSV23) đều có thể giảm rủi ro viêm phổi. Điểm khác biệt là chúng nhắm vào các chủng vi khuẩn khác nhau của họ vi khuẩn phế cầu.
- Pneumovax 23 bảo vệ khỏi 23 chủng vi khuẩn phế cầu ( chủng 1, 2, 3, 4, 5, 6B, 7F, 8, 9N, 9V, 10A, 11A, 12F, 14, 15B, 17F, 18C, 19F, 19A, 20, 22F, 23F, and 33F) trong khi Prevnar 13 chỉ bảo vệ khoảng 13 chủng loại vi khuẩn phế cầu ( chủng 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F and 23F). Loại PVC 13 chủ yếu dành cho trẻ em trong khi loại PSSV23 chủ yếu dành cho người lớn tuổi.
- Trong nhiều trường hợp, bệnh nhân lớn tuổi và có nhiều rủi ro cao cần phải chích cả 2 loại vaccine để tăng hiệu quả bảo vệ. Việc chọn lựa chích ngừa vaccine loại nào cho quý vị bắt đầu từ tuổi và nhóm bệnh nhân nào
# Tác dụng phụ của vaccine viêm phổi
- Đa số quý vị khi chích vaccine đều không sao cả. Một số ít có thể có những triệu chứng sau khi chích
+ sốt nhẹ (từ 98.6 đến 100.4 độ F, 37 đến 38 độ C)
+ ngứa, nổi mẩn, sưng, hay đau nhẹ.
+ Khó ngủ hay chóng mặt
+ khó chịu và nóng nảy trong người
- Đôi khi, một số rất rất ít quý vị có thêm các phản ứng mạnh hơn như
+ Sốt cao 101 F (38.3 độ C)
+ So giật hay động kinh với sốt cao (trẻ em)
+ Ngứa và nổi mẩn toàn thân (trẻ em)
+ Đau nhức khắp người
- Với vài trường hợp rất hiểm, một số quý vị có thể gặp phản ứng mạnh hơn khi chích vaccine gọi là sốc phản vệ. Trong trường hợp này, cổ họng và môi sưng lên, ảnh hưởng lên đường thở và làm khó thở. Chữa trị bằng chích Epi-Pen vào vai hay đùi, bảo vệ đường thở, gọi 911 hay BS ngay lập tức.
- Sốc phản vệ, mặc dù rất hiếm khi xảy ra, là tình trạng gặp ngay sau bệnh nhân chích vaccine vài phút. Đây là lý do vì sau bệnh nhân chích ngừa vaccine nên được theo dõi một chút trước khi cho về nhà.
# Hiệu quả của vaccine viem phổi?
- Các nghiên cứu cho thấy hiệu quả của hai vaccine ở mức khoảng 60-70% (4). Với các quý vị lớn tuổi và có nhiều bệnh mãn tính thì tỉ lệ có thể thấp hơn.
# Quý vị chích ngừa vaccine viem phổi ở đâu?
- Tại Hoa Kỳ, quý vị có thể chích ngừa viem phổi tại phòng khám BS gia đình hay các tiệm thuốc CVS/Walmart. Đa số các hãng bảo hiểm đều trả tiền chích ngừa vaccine. Quý vị nhớ đi chích ngừa nhé.
Nguồn hình CXR từ CDC

Видео #251. Chích ngừa Vaccine viêm phổi nào, Prevnar13 hay Pneumovax23? Hiệu quả và tác dụng phụ канала Dr. Wynn Tran Official