АРМЯНДАР ҚАЙТА ҚҰТЫРДЫ!

Бәріңізге Ассалаумағалейкум

Екі әскер шейіт болды. Қайда? Кеше ғана бауырлас Әзірбайжан мен Армения арасында алапат өрттің басы қайта тұтанды. Шынында екі ел арасында соғыс басталып кету қаупі тұр ма? Әзірбайжан 2 жауынгерінің кегін қалай қайтарады? Хожалы геноциді жайлы не білеміз? Әзірбайжанды Армения кеңестің қандай қаруымен талқандап түсірді? Бұл туралы ақпараттарды сізге Білген дұрыс

Кеше ғана Әзірбайжан мен Армения шекарасында шыққан қақтығыста Әзірбайжан армиясынан екі әскердің шейіт болғаны, 5 әскердің жараланғаны туралы бұқаралық ақпарат құралдары арқылы хабар берілді.

Әзірбайжан Қорғаныс министрлігінен жасалған мәлімдемеде Армения армиясының шекараның Товуз аймағында Әзірбайжан әскери шебіне зеңбірекпен оқ ату арқылы жасауға кіріскен шабуылының тосылғаны хабарланды. 

Әзірбайжан армиясы қарсы жауап берген шабуылда Армения әскерлерінің шығын беріп, кері қайтқаны да белгілі болды.

Қақтығыс кезінде Әзірбайжан армиясынан екі әскердің шейіт болғаны, 5 әскердің де жараланғаны атап көрсетілді.

Бұл екі елдің арасында орын алған жалғыз қақтығыс емес. Бұған дейін де шекара дауы үшін бірнеше рет дүркін-дүркін қақтығыстар орын алған еді. Мәселенің бәрі таулы Қарабақ аймағына келір тіреліп тұр.

Таулы Қарабақ Әзірбайжан аумағында орналасқан. Алайда, оның 150 мыңдай тұрғынының басым бөлігі – армяндар. Бұл аймақ автономия мәртебесін большевиктер билікке келгесін алды. Ал, 1988 жылы армяндар Әзірбайжан Кеңестік Социалистік Республикасынан бөлінетіндігін жариялады.

Әзірбайжан республикасы мен Армения арасындағы жер дауы 1988 жылы, яғни осы екі елдің 1991 жылы тәуелсіздік алғанына үш жыл қалғанда басталып, әлі күнге дейін жалғасып келеді. Бұл соғыстың салдарынан Әзірбайжан республикасының 40 мыңға жуық азаматы қаза тауып, 1 миллионнан астам адамы өз үйлерінен босып кетті. Еуропадағы қауіпсіздік пен ынтымақтастық ұйымына қарасты Минск тобының көмегімен 1994 жылы мамыр айында Баку мен Ереван арасында атысты тоқтату бітіміне қол қойылған соң тараптардың қақтығыстары біршама азайды. Келісімге қол қойылғанына қарамастан, жауласушы екі елдің текетіресі аяқталмай, бейбіт келіссөздер нәтиже бермеді. Еуропадағы қауіпсіздік пен ынтымақтастық ұйымына қарасты Минск тобы 1992 жылы Таулы Қарабақ қайшылығын тоқтату мақсатында құрылды. АҚШ, Ресей мен Франция осы топты басқаруды өз мойындарына алды. Минск тобының басшылары осы күнге дейін қарсыласушы тараптарға бірнеше бейбіт шешім жобасын ұсынды. Бұл бейбіт жобалар әр кезде бір немесе екі тараптың да қарсылығына ұшырап отырды. Мұнымен бір мезгілде атысты тоқтату бітімі де орындалуын кепілдендіретін құжаттардың болмауына байланысты өткен жылдарда әрдайым бұзылып отырды. Осындай үдеріс 2016 жылдың сәуір айында тараптар арасындағы шашыраңқы қақтығыстар тағы да нағыз соғысқа әкеліп соқтырғанға дейін жалғасты. Тараптар 48 сағаттың ішінде бір‑біріне қатты шығын әкелді. Қақтығыстар тарихы мен өзара сенімнің жоқтығын ескерсек, тараптардың қоқан‑лоққыларының тағы да соғысқа ұласатындығында күмән жоқ. Соғыстың басталуы оңтүстік Кавказда орналасқан жауласушы екі елдің де ұлттық мүдделеріне қайшы келеді. Сол себепті соғыстың алдын алуға міндеттелген Еуропадағы қауіпсіздік пен ынтымақтастық ұйымына қарасты Минск тобы қазірден бастап қарсыласушы екі елдің ісіне араласып, Кавказдағы жер дауының тараптары арасында нағыз соғыстың басталуына тосқауыл қоюы керек.

Әзірбайжан мен Армения соғысы – Қапқаздағы ірі саяси өзгерістің басы

Мемлекеттер арасындағы қақтығыстар əншейін адамдардың бір-бірімен тіресуі емес. Саясаткерлер соғыс бастаудың алдында барлық аспектіні есепке алатыны белгілі. Осы тұрғыдан алсақ, Әзірбайжан мен Армения арасындағы бұл қақтығыс ресми Мəскеу үшін тосын оқиға болып тұр.

Байқайсыздар ма, уже Путинның өзі, Шойгу, Лавров, Бордюжа жан-жаққа телефон соғып бұл соғысты тоқтатуға әрекеттенуде. Əрине, Мəскеу үшін бұл соғыс қазір мүлдем қажеті жоқ. Мұнайдың бағасы төмендеп, Украина мен Сириядағы қарулы қақтығыстың қызуы басылмай тұрғанда енді Əзірбайжан мен Арменияның арасындағы дүрдараздықтың қосылуы орыстарды қатты састырғаны анық.

Қазіргі таңда Əзірбайжан арадағы байланыстың салқындатудың қажеті жоқ. Әзірбайжан – Еуропа мен Ресейге қосымша газ беруші мемлекет. Ал Украина мен Орталық Азия елдері үшін Əзірбайжан – альтернативтік көлік-логистика жолы. Əзірбайжан Каспий жағалауындағы елдер үшін нағыз «бөтелкенің пробкасы» болып тұр.

Ойлаңызшы, Ресейдің қай аймақтары Əзірбайжанмен шеқтеседі? Шешенстан мен Дағыстан. Бүгінде Қапқаз елдеріне Ресейдің дотация ретінде беретін ақшасы тауысылуға жақын. Сондықтан ресми Мəскеу Бакумен мәселені ушықтырмай шешуге мүдделі. Егер жағдай ұшықса тұтас Қапқаздағы жағдайға кері әсер ететіні сөзсіз.
Толығырақ видеода...

Видео АРМЯНДАР ҚАЙТА ҚҰТЫРДЫ! канала BILGEN DURYS