335 ტერმინი "ხატი" და ყოვლადწმიდა სამება - II

ედიშერ ჭელიძე - "ქრისტიანული ლიტერატურის ისტორია".

საუბრის თემა: ტერმინი "ხატი" და ყოვლადწმიდა სამება - II

ლექციის მოკლე კონსპექტი:

ტერმინი „ხატი" ზოგჯერ ერთარსება სამების ბუნებას, ღმრთეებას მოასწავებს, ზოგჯერ კი მხოლოდ ჰიპოსტასური გაგებისაა და სამების ერთ-ერთ ჰიპოსტასს გულისხმობს.

ქართულ „ხატს" ბერძნულში აქვს სამი შესატყვისი:

1) „მორფე" - აქედან მომდინარეობს ტერმინი მორფოლოგია
[მორფოლოგია - (Gk. morphē და logos "ფორმა" და "მოძღვრება")
1. მეცნიერება ორგანიზმების, ორგანოების, ნიადაგების აგებულების შესახებ; ორგანიზმების, ორგანოების, ნიადაგების აგებულება.
2. გრამატიკის ნაწილი, რომელიც სწავლობს სიტყვათა ფორმებს; რომელიმე ენის სიტყვათა ფორმებს; რომელიმე ენის სიტყვათა ფორმების სისტემა.]

მორფე შედის საღვთისმეტყველო ტერმინთა პირველ ჯგუფში ანუ არსობრივი მნიშვნელობისაა და მხოლოდ არსებას, ბუნებას, ნებელობას გულისხმობს.

2) „ხარაკტერ" - ეს მხოლოდ ჰიპოსტასური მნიშვნელობის ტერმინია ანუ ერთ-ერთ ჰიპოსტასს აღნიშნავს.

3) „ეიკონ" - აქედან მომდინარეობს იკონოგრაფია, რუს. ტერმინი икона.
„ეიკონ"-ი თვით ბერძნულშია ორმნიშვნელვანი ანუ გარკვეულ კონტექსტში არსობრივი გაგებისაა და გარკვეულში კი მხოლოდ კონკრეტულ ჰიპოსტასს გულისმობს.

ხატი, ხატება და ხატოვნება იგივეობრივი ტერმინებია, შინაარსით ერთმანეთისგან არ განსხვავდება.

Видео 335 ტერმინი "ხატი" და ყოვლადწმიდა სამება - II канала davit davituri