ПУТИНМЕН ЕРЕГІСІП - ДЕПУТАТТЫ МАЗАҚ ҚЫЛДЫ!

Бәріңізге ассалаумағаликум. Кенесары ханның бас сүйегі мен мылтығын
Ресейден Қазақстанға дереу қайтару керектігі тағы да сөз болды. Бұл жолы Депутат Бақытбек Смағұл Үкімет басшысының атына депутаттық сауал жолдады. Оның айтуынша ханның бас сүйегі мен мылтығы Мәскеудегі этнографиялық мұражайда уақытша сақтауда тұр. Зерттеулер сол мылтықтың ханға 100% тиесілі екені, ал бас сүйек Кенесары ханның бас сүйегі екені 90 пайызға анықталыпты. Сондықтан депутат премьер-министрге қалайда оларды елге әкелу керектігін ханның сүйегін ұлттық пентагонға жерлеу қажеттігін қадап айтты.
Негізі Кенесары ханның басы жайлы әңгіме қозғалса қазақтың бәрі елең ете қалады. Ол түсінікті де. Соңғы ханымыздың басы өз жауының елінде жатыр. Бұл бәрімізді күйзелтеді. Орыстар ол қырсығып отыр. Путин болса Қазақстанды құдай қосқан көршіміз деп бірде мақтап, бірде даттап Хан жайлы бірауыз сөз айтқысы келмейді. Мүмкін депутаттың бұл бастамасын естіп тағы да мырс етіп күліп «тү..мә саған атаңның басы» деп күлген шығар. Мүмкін шыныменде бас сүйек қазақ еліне әкелінсе біраз дүние өзгеруі мүмкін. Тәуелсіздік алғанан бері ханның сүйегін қайтара алмағанымыз нағыз ұят. Әне алып келеміз, міне алып келеміз деп сан мәрте айтылды. Қазақ хандығының 550 жылдық тойында да түк істей алмадық. Бір жылдары үкіметті басқарған Кәрім Мәсімовте қазаққа жақсы көріну үшін болар «болды, алып келеміз» деп жыртылып уәде берген еді. Қолынан түк келмеді. Ал былтыр хан кененің 220 жылдығын атап өттік. Сонда Мәдениет министрі Дәурен Абаев «Әзірге Кенесарының басы табылған жоқ. Қалай табылады, әрине, бірден әкелеміз. Бірінші табу керек қой» деп былқ етпей сұхбат беріп еді. Бір-бірінің сөзін жоққа шығарғыш шенділерге бай елміз әйтеуір. Хан кененің басын туған жерге алып келуді ең жиі қозғайтын бір қауым айтыскерлер. Бір жылдары Ринат Зайытов Ресейде айтыс өткізіп, бас жүлдеге атамыздың басын тіксін деп қатты айтып еді.
СНХ:

Жалпы Кенесарының кегін кім алды? Ертай Жомарттың сараптамасын мұқият тыңдаңызшы. XIX ғасырдың бірінші жартысында Орта Азияда екі хандық құрылды. Оның бірі - Кенесары хан басқарған Қазақ хандығы, екіншісі - Орман хан басқарған Қырғыз хандығы. Бұл хандықтар - Ресей мен Қоқан отаршылдарына қарсы күрестер нәтижесінде құрылды. 1837 жылы Кенесары бастаған ұлт-азаттық көтеріліс кең көлемді шарпып, 1847 жылға дейін Ресей және Қоқан отаршылдарымен қиян-кескі соғыстар жасады. 1841 жылы қыркүйек айында үш жүздің өкілдері бас қосқан жиында Кенесары Қасымұлы хан болып сайланады. Бұл - қазақтың соңғы хандығы еді. Осы мезгілде қырғыздар да өздеріне хан сайлап, қоқан отарынан арылуға күш салды. 1842 жылы қырғыздың сарыбағыш, бұғы, солты, сары, күчші, саяқ, монол, жетіген қатарлы ру-тайпалары Ыстық көл маңында жиналып, сарыбағыштан шыққан Орманды хан сайлайды. Хандықтың иелігі солтүстік Қырғызстан аумағын қатиды. Орман хан сыртқы саясатта Ресейге арқа сүйеді. Ол ірге кеңейту үшін патшалық Ресейден қазаққа тән Шелек, Шарын өңірлерін алып беруді сұрады. Іле өзенінің төменгі ағысындағы жерлерге ел көшіріп, қазақ жерлерін басып алды. Ол қызыл төбелі бөрікті өзінен басқа ешкімнің кюіне жол бермеді.
1847 жылы Орман хан қырғыз жасағын бастап, Қоқан және Вишневский басқарған Ресей отрядының әскери күшімен қосылып, Кенесары ханмен соғысады. Үш елдің біріккен жасағымен соғысу Кенесары ханға оңай тимегені анық. Кенесары хан қасындағы сенімді серіктерінің сатқындығы салдарынан қапияда қолға түсіп, 1847 жылы Қырғызстанның Жетіжал жотасының оңтүстігіндегі Көкілік-Cеңгір аңғарында ажал құшады. Кенесарының басын алып, оны Ресейге сыйға берген Ормон хан мен Жантайды Ресей алтын медальдармен марапаттап, алтынмен кестеленген шапан кигізді.
Қазақ ежелден дала заңына бағынған халық. Халқымыздың дүние танымында соғыстың қан майданында қаза табу ерлік болып есептелінеді. Алайда, Орман хан Кенесарының басын денесінен айырып, Ресейге сыйға бергені қазақтардың ашу-ызасын тудырды. Әрине, бұл туыстас қырғыз халқына деген өкпе-реніш емес, Орман хан сияқты атақ пен абыройға масаттанған би-манаптардың жөнсіздігі деп білеміз. Деседе, Орман ханның басына қатер төнгенде, Ресей қорғаншы бола алмады. Кенесарының басын алған Орман ханның басын кім алды, енді осы туралы сапатаптайық.
Қырғыздың ішінде Бұғы деген тайпа бар, негізінен Ыстықкөл өңірін мекендейді. Жазда қазақпен бірге Қарқараның (Кеген ауданында) бір шетін жайлайды. Бұғы қырғыздарынан шыққан Балбай деген батыр болған. Ол қазақтың Саурық батырымен кішкентайынан бірге өскен дос болыпты. Түсінкті болу үшін айта кетейік, XIX ғасырда Жетісу жерінде Саурық аттас екі батыр болған. Оның біреуі - Шапырашты тайпасынан шыққан Саурық батыр. Енді біреуі - Албан тайпасынан шыққан Саурық батыр. Шапырашты Саурық батыр Қоқандықтармен соғысқан. Ал, Албан Саурық батыр Жетісуға келген патшалық Ресей отаршыл күштерімен, Іледегі Чиң армиясымен және оларға бағыншты Ілені қорғап тұрған торғауыт, шахар, өөлд қалмақтарымен соғысқан.

Видео ПУТИНМЕН ЕРЕГІСІП - ДЕПУТАТТЫ МАЗАҚ ҚЫЛДЫ! канала BILGEN DURYS