Себептер алаңы біткен жер | Рауан Жұмабайұлы

Тәуекел
Алланың адамзатқа берген нығметтерін саны шексіз, берілген шексіз нығметтерінің арасында сезімдердің орны бір төбе. Миллиондаған сезімдер терминде "латаиф" деп аталады. Осы сезімдердің ерекшеліктерінің бірі екі ұшы бар болуы, бірі "ифрат" - шектен асырып жіберу, "тафрит" - мөлшеріне жеткізбестен қолдану.
Тәуекел тақырыбы да осы қағидадан тыс емес. Егер тәуекелдің де ортасын тауып, сүннетке сай қолданбасқ, ифрат пен тафритқа түсуіміз бек ықтимал.
Тәуекелдің ифраты өтірік тәуекелділік. Ол ешбір себептерді қолданбастан "Аллаға тәуекел еттім" деу. Мысал келтіретін болсақ, келесі күні болатын емтиханға еш дайындалмастан, кітаптың бетін ашпастан Аллаға тәуекел еттім деу.
Ал тәуекелдің тафриты болса материялист болуға жетелейді, барша нәтижені себептерге байлайтын болады. Нәтижені себептерге байлап, Алладан деп білмегендіктен зияны да көп болары анық. Санасы физикалық әлеммен шектеліп, Аллаға сенбеген болса стреске, күйзеліске, басқа да көптеген рухани дерттерге душар болады.
Тәуекелдің деңгейлері: 1 - Тәуекел, 2 - Тәслим, 3 - Тафуид, 4 - Сиқа.
Дұрыс тәуекел дегеніміз - себептердің хаққысын толық бергеннен кейін барша нәтижені Алладан күту. Сүннетке сай тәуекел себептер алаңы біткеннен басталады, өтірік тәуекел болса себептер алаңын қолданбастан басталған тәуекел, ал тафриты болса барша нәтижені тек себеп әлеміне шектегенде орын алады.
Шынайы тәуекел мұсылманның фундаменталды сипаттарының бірі болып саналады. Шынайы тәуекел себеппен егіз ұғым, бір тиынның екі беті секілді, бір-бірінен ажыратып қарастыруға болмайды. Бұл дегеніміз себептер әлемін толық атқарғаннан кейін, себептерді жаратушыға жүз пайыз бойынұсынып, табыстау. Тәуекел сүннетке сай атқарылғанда мұсылманның жүрегі тыныштық табады.
Пайғабарымыздың: "Егер сендер Аллаға хаққысын беріп тәуекел етсеңдер ,торғай секілді, таңертен аш кетіп, кешке жемсауыты толған күйде келетін",- деген хадисі бар. Алайда бұл хадис жоғарғы деңгейдегі тәуекел қатарына жатады. Ибарһим пайғамбардың отқа лақтырылған уақытта Жебірейіл періште жәрдемін ұсынғанда - Алланың менің осы жағдайымды білгені жеткілікті - деген мағынада айтқаны шынайы тәуекелдің көрінісі. Ибраһим пайғамбардың осы әрекеті тәуекелдің шыңы -тәслим -деп аталатын деңгейі еді.
"Біз бүгін қандай сабақ аламыз?" десек, себептерді толық орындап барып қана тәуекел жасау керекпіз, себепті орындамай жасаған тәуекел ол ақымақтық болып саналады. Себебі біз себептер әлеміне тәуелді болып жаратылғанбыз. Алла баршамызға сезімдерімізді орынды қолдануымзды нәсіп етсін.

Видео Себептер алаңы біткен жер | Рауан Жұмабайұлы канала Dariya TV