MİTOLOJİK ÖYKÜLERLE SARDES ARTEMİS TAPINAĞI - ANTİ KEKNTLER #55

Antik Dünya’nın ünlü tarihçilerinden en ünlüsü olan Herodot’un yazdığı tarih kitabında, “Sardes” ile ilgili birçok mitolojik öykü anlatmıştır. Bu fantastik öykülerden bir kaçını, Sardes Artemis Tapınağı ve Kutsal Alan’ının görüntüleriyle birlikte sizlerle paylaşıyoruz.
Keyifli seyirler.

ALTIN AKAN PAKTOLOS EFSANESİ
Gökyüzü maviden griye dönene kadar kâh ağaçlarla konuşa konuşa, kâh dans ederek ilerlediler. Bölgenin üzümlerinden yapılmış şarapların sonu gelmiyordu.
Lydia'nın dağlarında yorgun düşen yassı burunlu, koca göbekli, çirkin ve yaşlı Silenos, işte yine körkütük sarhoştu. Bir ağacın altına kıvrılıp sızdığında arkadaşları gözden kaybolmuştu bile.
Silenos, sıradan biri değildi; şarap ve dansla özdeşleşen Dionysos alaylarının simgesiydi, Dionysos tanrıyı yetiştirdiği söylenirdi ve en önemlisi akıllı, bilge bir satyr'di*. Yani bedeninin üstü insan, altı teke olan bir doğa cini.
Onu bulan köylüler sıkıca bağlayıp Kral Midas'a götürdüler. Midas onu görür görmez tanıdı, on gün on gece sarayında ağırladı, yedirdi, içirdi. Sonra da tanrının huzuruna getirdi.
Midas'ın Silenos'u himaye etmesine çok sevinen Dionysos, "Dile benden ne dilersen" dedi krala.
Frigya Kralı bir an düşündükten sonra "Her dokunduğum altın olsun" dedi.
Pişman olunca da Dionysos tanrının karşısına çıktı, yalvardı, yakardı. Tanrı ona "Sardes'e git" dedi, "Paktolos Çayı'nın kaynağına çık ve burada ellerinle başını yıka."
Kral Midas, Tanrı Dionysos’un dediğini yaptı ve bütün efsunundan sıyrıldı.
O gün bugündür Paktolos'un, yani Sart Çayı'nın alüvyonları altın pulları sürüklüyor.
OMPHALE-HERAKLES EFSANESİ
Oikhalia kentinin kralı Eurytos, ok atmakta kimsenin kendisiyle yarışamayacağını iddia eder. Kendisine o denli güvenir ki, ok atmakta kendisini geçecek kişiye biricik kızı Iole'yi vereceğini söyler. Kahramanımız Herakles yarışır Kral Eurytos'la. Ve yener kralı ok atmakta. Ne var ki kral sözünde durmaz. Biricik kızını da vermez Herakles'e. Öfkelenen, öfkelenince de gözü hiçbir şeyi görmeyen Herakles, kralın dört oğlundan en çok sevdiği Iphitos'u öldürür.
Herakles, hiçbir suçu olmayan Iphitos'u öldürmenin üzüntüsüne, bu üzüntünün ağırlığına dayanamaz. Tapınağa gidip, bilicilere sorar, bu suçtan arınmak için ne yapması gerektiğini.
Biliciler, kölelik yapacaksın, üç yıl, gece gündüz ne derse yapacaksın sana sahip olan kişiye, derler. Böyle başlar dokuz kafalı korkunç Lerna ejderini öldüren Herakles'in köleliği. Sahibi güzel Lidya kraliçesi dul Omphale ne derse yapar. Söylenceler, bu köleliğin Herakles'i pek üzmediğini, tam tersine bu zaman dilimi içinde çok güzel günler geçirdiğini, ondan sonraki yaşamında Lidya'nin başkenti Sardes'te geçen günlerini özlemle andığını söylerler.
Herakles, oturur kraliçenin dizi dibinde. Günleri, geceleri birlikte geçer; hep göz göze, diz dize. Kadın elbiseleri giyer, Herakles. Hem de göz alıcı renklerde. İp büker, gergef işler kraliçeyle birlikte. Kırlara çıkarlar, Bozdağ'in kekik, nane ve hayıt kokulu yamaçlarında. Çevresini zakkumların süslediği, suyunda, kumunda altın pırıltılar saklayan Sart Çayı’nda yıkanıp, serinlerler Omphale, kraliçe de olsa, eninde sonunda bir kadındır, hem de güzel bir kadın. Herakles, köle de olsa, bir erkektir. Ve severler birbirlerini.
Sardes'in üzerinde yükselen Bozdağ unutulmaz bir aşka tanık olur. Bugün bile Bozdağ'in tepelerinden gümüş bir yaban keçisinin sekerek inmesini andırırcasına küçük şelaleler oluşturarak akan Sart Çayı'nin "Herakles, Herakles diye; kıyısındaki zakkum ve hayıtların ise, 'Omphale, Omphale' diye bağırdığı söylenir.
CANDAULES ile GYGES VE KARISI SÖYLENCESİ
Kral Candaules karısına sapkınlık derecesinde sevdalıydı, dünyanın en güzel kadınının kendi karısı olduğuna inanıyordu.
Candaules, bir gün koruması ve sırdaşı Gyges’e şöyle dedi:
“Gyges karımın ne kadar güzel olduğunu söylediğim zaman pek inanır gibi görünmüyorsun, o halde onu bir de çıplak gör.”
Gyges hemen karşı koydu:
”Efendim dedi, ne yakışıksız bir şey yapmamı istiyorsunuz. Efendimin karısını çıplak seyretmek olur mu? Bir kadın üstünü çıkardı mı ahlakından soyunmuş olur. İnsanoğlunun namus kurallarını bulmasından bu yana çok zaman geçmiştir, bunlardan öğrenilmesi gereken bir tanesi de ‘ yalnız senin olana bak’ şeklindedir. Tüm kadınlar arasında en güzel olanın senin karın olduğuna inanıyorum ve yalvarırım, benden bu kadar ağır bir suç işlememi isteme.” der.
Candaules, Gyges’in yalvarmalarına kulak asmaz; gizlice yatak odasına alır. Karısının soyunmasından sonra odadan çıkıp gitmesini emreder. Ancak karısı soyunurken, Gyges’i yatak odasında gizlendiği yerde görür. Bu planı kocasının tertiplemesine içerler ve sesini çıkarmaz.
Kraliçe ertesi günü hizmetçisine Gyges’i çağırmasını söyler. Huzuruna gelen Gyges’e iki yol önerir; Ya kendisi ölecektir ya da Candaules’i öldürecek, hem kendisine hem de tahta sahip olacaktır.

Devamı videomuzda...

#sardes #sart #manisa #salihli #lidya #artemis #antik #herodotus

Видео MİTOLOJİK ÖYKÜLERLE SARDES ARTEMİS TAPINAĞI - ANTİ KEKNTLER #55 канала ARES GORDON