ARDANUÇ/ARTVİN (Kaçkarlardan Akıyorum Çoruha 15.VLOG) #ardanuç #artvin

EYÜP GÜREŞ İLE GEZEG
Çoruh Nehri'nin bir kolu olan Ardanuç Çayı kıyısında yer alan Ardanuç, İsa’dan önce de bir yerleşim yeriydi. Temel olarak tarihsel Gürcistan toprakları üzerinde kurulmuş olan Kolheti ve İberia krallıklarının sınırları içinde yer alıyordu.[9] Bununla birlikte, klasik kronolojiyle bölge tarihini aktaran kaynaklara göre, bulunduğu yer itibarıyla Ardanuç İÖ 9. yüzyıldan itibaren Urartu sınırları içindeyken, İÖ 7. yüzyılda Kimmerler ve İskitler tarafından ele geçirildi.
Yakın zamanlarda siyasal ve demografik kaygılarla kaleme alınmış kitap ve makalelerde, Kimmer ve İskitlerin Türk olduğu, o dönemde Tao-Klarceti’ye yerleştikleri ve günümüzde bu bölgenin nüfusunun atalarının “Kimmer Türkü” ya da “İskit Türkü” olduğu ileri sürülmüştür. Bir başka yaklaşım ise 13. yüzyılda bu bölgeye Kıpçakların yerleşmiş olduğu ve Ardanuç’un da içinde yer aldığı bölgenin “Kıpçak Türkü” nüfusuyla meskun olduğu iddia edilmektedir. Ne var ki benzer savlara eski yazılı kaynaklarda rastlanmamaktadır. Aksine eski kaynaklar Ardanuç'ta asıl olarak Gürcülerin ve Ermenilerin meskûn olduğunu göstermektedir. Örneğin Muvahhid Zeki 1927'de Ardanuç'un iki mahallesi (Müslüman ve Ermeni) olduğunu, ama Ermenilerin artık kasabada yaşamadığını yazmıştır.
1080 yılında, Gürcü kralı II. Giorgi’yi mağlup eden Büyük Selçuklular kenti ele geçirdi. 13. yüzyıldan sonra Gürcü Samtshe atabeglerinin yönetiminde olan Ardanuç’u Erzurum beylerbeyi İskender Paşa 1551’de II. Kaihosro’nun elinden aldı. Böylece kale ve şehir Osmanlı yönetimine geçmiş oldu. Osmanlılar Tao-Klarceti bölgesini tamamen ele geçirince bu topraklarda Çıldır Eyaleti’ni kurdular. Ardanuç bu eyaletin livalarından biri haline geldi.
Uzun süre Osmanlı yönetiminde kalan Ardanuç, Osmanlıların 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda yenilmesinin ardından Rusya İmparatorluğu’na katıldı. 1910 Rus kayıtlarına göre Ardanuç, Artvin ilinin (okrug) Ardanuç ilçesinde (uçastka) bir köydü.
Dünya Savaşı sonlarına doğru Rus ordusunun bölgeden çekilmesinin ardından Ardanuç, 1918-1921 arasında bağımsız olan Gürcistan sınırları içinde yer aldı. 1921’de Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Ankara Hükümeti’nin Gürcistan hükûmetine 23 Şubat 1921’de verdiği nota doğrultusunda Gürcü birlikleri bölgeden çekildi. Türk birlikleri genel bir harekâtla Tao-Klarceti bölgesinin büyük kısmını (Artvin ve Ardahan) ile Batum’u işgal etti. Ancak Türk birlikleri Giorgi Mazniaşvili komutasındaki Gürcü ordusu tarafından Batum’dan çıkarıldı ve sadece, Ardanuç’un da içinde yer aldığı Artvin ve Ardahan bölgeleri Türkiye sınırları içinde kaldı.
Bugünkü Ardanuç kasabası eski yerinde değildir. Eski yerleşme (Eski Ardanuç) ile yeni yerleşme (Yeni Ardanuç) arasında biraz mesafe vardır. 20. Yüzyılda kasabanın yeri değiştirildi ve yerleşme Ardanuç Çayı’nın düz bir alan olan sağ kıyısına taşındı. Eski yerleşme ise akarsuyun sol kıyısındadır ve bugün de Adakale olarak anılmaktadır. Yüksekçe bir yerde kayalık bir düzlükte yer alan Adakale, Gürcüce Artanuci olarak adlandırdığı tarihi yerleşmedir. Bu kayalık alanın tepesinde de Ardanuç Kalesi yer alır.

Located on the banks of the Ardanuç Stream, a branch of the Coruh River, Ardanuç was a settlement before Christ. It was basically located within the borders of the kingdoms of Kolkheti and Iberia, which were established on the historical Georgian territory.[9] However, according to the sources that convey the history of the region in classical chronology, while Ardanuç was within the borders of Urartu since the 9th century BC, it was captured by the Cimmerians and Scythians in the 7th century BC.
In recent books and articles written with political and demographic concerns, it has been claimed that the Cimmerians and Scythians were Turks, that they settled in Tao-Klarceti at that time, and that the ancestors of the population of this region today are "Cimmerian Turks" or "Scythian Turks". Another approach is that it is claimed that Kipchaks settled in this region in the 13th century and that the region, which includes Ardanuç, is inhabited by the "Kipchak Turk" population. However, similar claims are not found in old written sources. On the contrary, ancient sources show that Georgians and Armenians were mainly settled in Ardanuç. For example, Muvahhid Zeki wrote in 1927 that Ardanuç had two neighborhoods (Muslim and Armenian), but Armenians no longer lived in the town.
In 1080, the Georgian king II. The Great Seljuks, who defeated Giorgi, captured the city. After the 13th century, Ardanuç, who was under the rule of Georgian Samtshe atabegs, was the governor of Erzurum, İskender Pasha, in 1551. He took it from Kaihosro. Thus, the castle and the city passed under Ottoman rule. When the Ottomans completely captured the Tao-Klarceti region, they established the Çıldır Province in these lands. Ardanuç became one of the livas of this province.

Видео ARDANUÇ/ARTVİN (Kaçkarlardan Akıyorum Çoruha 15.VLOG) #ardanuç #artvin канала Eyüp Güreş