Hegel Ne İddia Ediyor? Metafizikten Diyalektiğe Hegel Felsefesini Anlamak

(Kaynakça aşağıda) Bu videoyu izlemeden önce Herakleitos, Parmenides, Aristoteles, Spinoza, Jacobi, Kant videolarımın izlenmesini öneririm.

Felsefe tarihinde yazılarının zorluğuyla ünlü olan iki kişi vardır, biri Hegel diğeri Heidegger. Bu iki Almanın yazılarının zorluk derecesini yaratan şeylerden bir tanesi kelimeleri kendine özgü bir şekilde kullanması ve yeni kavramlar yaratmasıdır.

Mesela Hegel’de “Kavram” kavramı vardır, kendi Kavram kavramı bizim genellikle kullandığımız zihindeki soyut tasarı anlamındaki kavrama tam olarak denk düşmez. Ya da bazen söyledikleri bir açıdan acayip natüralist (doğalcı) gelir, ki zaten öyledir ama "mutlak idealist" olarak kategorize edildiğini görürsünüz ve aslında onun idealizmi de sandığımız idealizm değildir. Benim videodaki ana kaynağım olacak ünlü Hegel yorumcusu Frederick Beiser bile, gerek öğretisinin katmanlılığı gerek yazım dilinden dolayı Hegel okumayı demir bir leblebi çiğnemeye benzetir, pek zevkli değildir. O yüzden Hegel’in söylediklerini kendisinin bile muhtemelen tamamen anlamadığına dair yaygın bir şaka vardır.

Yine de her zaman söylediğim gibi bir şeyi anlamıyor olmanız onun gerçekten anlamsız olduğu anlamına gelmez, bu bir çeşit anlayış kıtlığının emaresi de olabilir. İnsan arada durup kendinden de şüphe etmeli. Hegel’in kendisi de düşünme fakiri olan insanlarla “Kim Soyut Düşünüyor?” adlı metninde feci alay eder.

Richard Bernstein “Neden Şimdi Hegel?” metninde de söylediği gibi aşağılamalarla perişan edilmiş bir düşünür varsa o Hegel’dir. Yine de analitikçi Bertrand Russell bile neredeyse tüm öğretileri yanlış olsa bile, ki o öyle olduğuna inanır, Hegel’in hala önemini koruduğunu ifade eder. Belki de geçtiğimiz yüzyıl çağın tini Hegel’i anlamaya uygun değildi. :)

Fakat henüz başlangıçta söylemek gerekiyor ki, videoda bazen bir kavramı karikatürize edeceğim, bunu yapmaktan çekinmiyorum da nitekim felsefecilere felsefe anlamıyorum felsefe meraklısı ve yeni başlayanlara anlatıyorum. Az önce bir şeyi anlamıyorsanız bu sizin anlayış kıtlığınızı gösterebilir demiştim, tersi de olabilir. Bir şey anlamıyorsanız bu anlatıcının anlatma becerisinin kıtlığı da olabilir. Bu temel kanalın amacı felsefe tarihini özetlemek değil, farklı kaynaklardan bilgi küratörlüğü yaparak "onu anlaşılır kılmak".

O halde henüz başlangıçta şunu söyleyebilirim ki Hegel felsefesinin bende makul bir karşılığı var evet ama bu Hegel’in kendisine ait mi bilemem! :) Yine de bu noktada hatırlayabileceğimiz bir şey var, Roland Barthes’ın “yazarın ölümü” dediği şey. Yazarın ölümü, sonsuz yoruma gebe metni farklı olasılıklarda yoruma açar. Bir metnin yanlış yorumu dahi kendi başına felsefe olabilir. Nitekim Heidegger’e sorarsanız Sartre, Heidegger’i yanlış anlamıştır ama Sartre’ı Sartre yapan şey tam da onun Heidegger’i yanlış (veya kendince) anlamasıdır.

O halde ilginizi çekmeyi başardıysam, kendi aşırı yorumlarımı meşru kıldıysam ve yorum yapmanız için size de biraz cesaret aşıladıysam Hegel ile tanışma vakti.

00:00-06:50 Giriş ve Uyarılar
06:50-10:20 Kant Eleştirisi
10:20-21:27 Hegel ve Metafizik
21:27-40:37 Tin Felsefesi
40:37-51:12 Diyalektik
51:12-01:00:32 Bilincin Kendi Kendinin Deneyimi
01:00:32-01:02:50 Praxis

💡 KAYNAKÇA
BEISER, Frederick C., "Hegel", Alfa Yayınları, 2019.
CAR, E. Hallet, "Tarih Nedir?", İstanbul: Birikim Yayınları, 1980.
COLLINGWOOD, R. George, "Tarih Tasarımı", İstanbul: Ara Yayıncılık, 1990.
HEGEL, G. W. Friedrich, "Tarihte Akıl", İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1995.
HEGEL, G. W. Friedrich, "The Science of Logic" (Cambridge Hegel Translations), 2010.
HEGEL, G. W. Friedrich, "The Phenomenology of Spirit", (Cambridge Hegel Translations), 2019.
Hegel - Fikir Mimarları Dizisi 1, İstanbul: Say Yayınları, 2005.
Hegel - Alman İdealizmi 2, Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2013.
HYPPOLİTE, Jean, "Marx ve Hegel Üzerine Çalışmalar", Ankara: Doğu Batı, 2010
KOJEVE, Alexandre, "Hegel Felsefesine Giriş", İstanbul: YKY, 2000.
MARX, Karl, "Feuerbach Üzerine Tezler", 1845

💡 YENİ BAŞLAYANLAR İÇİN FELSEFE TARİHİ SERİSİ
https://www.youtube.com/playlist?list=PLgUi8_YoxkDo6M5XufsScmwuPob-bSSvW

💡 İZLENİLMESİ GEREKEN VİDEOLAR:
*Herakleitos ve Oluş Felsefesi
https://www.youtube.com/watch?v=knz1qqMA2rE&t=196s
*Parmenides (Ne olmadığının anlaşılması adına)
https://www.youtube.com/watch?v=KV8NOtIffl8&t=370s
*Aristoteles (Amaçlılık konusu)
https://www.youtube.com/watch?v=lDPOvMoj1Bg&t=635s
*Spinoza'nın Tözü
https://www.youtube.com/watch?v=_HIn0fB44nQ&t=13s
*Jacobi'nin Kant Eleştirisi
https://www.youtube.com/watch?v=2TH0URMzeUY&t=1212s
*Immanuel Kant Felsefesi
https://www.youtube.com/watch?v=LeKlTQ28_CA&t=2139s

🎶 KULLANILAN MÜZİK:
Tarkan Baykurtalp, "Dilozof Soundtracks"
https://spoti.fi/3wFe7yA

PEKİ YA BEN KİMİM?
🔻https://www.pelindilaracolak.com
🔻https://instagram.com/pelindilaracolak/
🔻https://twitter.com/pelindilaraclk
🔻https://facebook.com/pelindilaracolak/
🔻https://medium.com/@pelindilaracolak

📬 İşbirlikleri için: dilara@likepublic.com
📝

Видео Hegel Ne İddia Ediyor? Metafizikten Diyalektiğe Hegel Felsefesini Anlamak канала Pelin Dilara Çolak