چرا نقشه‌ها دروغ میگن؟! [اندازه واقعی کشورها]

Join this channel to get access to perks:
https://www.youtube.com/channel/UCZcHwkoZK_2nd8mAD15Is2Q/join
تو سال ۱۵۶9 شخصی به اسم جراردوس مرکاتور Gerardus Mercator یه کار بزرگی در دنیای نقشه‌کشی می‌کنه. اون یه طرح جدیدی برای رسم ابداع می‌کنه که هنوز هم از همون طرح‌ها برای ترسیم نقشه‌ها استفاده می‌شه. اون میاد و با شیوه ابداعی خودش، کره زمین رو روی یک نقشه مسطح و مستطیلی نشون می‌ده. قبل از اینکه شیوه مرکاتور رو توضیح بدیم، این سوال پیش میاد که اصلاً هدف از ایجاد این نقشه‌ها چی بوده و چرا به دنبال رسم نقشه بودن؟ فکر می‌کنم سوال ساده‌ای باشه و همه می‌دونیم که کاربرد نقشه‌ها چی بوده ولی شاید مهم‌ترین دلیلی که مرکاتور و بقیه جغرافی‌دان‌ها و دانشمندای اون عصر به دنبال رسم نقشه روی کاغذ‌های مسطح بودن این بوده که بشه بر اساس نقشه مسیریابی یا ناوبری کرد. در واقع هدف این بود که بشه فقط با یک قطب‌نما و نقشه در اقیانوس حرکت کرد و به مقصد رسید. پس تلاش کردن نقشه‌ها رو طوری رسم کنن که اگه خواستن با کشتی از یک نقطه به نقطه دیگه سفر کنن، زاویه‌ای که خط راست بین مبدأ و مقصد با خطوط راهنما یا همون خطوط طول و عرض جغرافیایی روی نقشه می‌سازه، با زاویه‌ای که باید قطب‌نما رو تنظیم کرد، برابر باشه. برای این‌کار، مرکارتور یه روشی ابداع کرد که به این‌صورت کار می‌کرد؛ فرض کنید دور کره زمین یک استوانه قرار داره. بعد تمام نقاط روی کره بر روی سطح این استوانه منتقل می‌شن بطوریکه روابط مکانی حفظ میشن. در نهایت اگه این استوانه رو باز کنیم، می‌رسیم به همون نقشه دوبعدیِ مسطح و مستطیلی. به این روش نقشه برداری می‌گن map projection یا سیستم تصویر نقشه. حالا سه‌روش کلی map projection داریم، یکی همین روشی بود که در اون یه استوانه رو دور کره زمین فرض کردیم که روش‌های TM یا UTM از همین مدل هستن.
یه روش اینه که یه مخروط رو دور کره زمین فرض کنیم و نقاط روی کره رو روی صفحه مخروط رسم کنیم و بعد مخروط رو باز کنیم تا نقشه رو به‌صورت دو بعدی و مسطح داشته باشیم و یه روش هم اینه که نقاط روی کره زمین رو روی یه صفحه دایره‌ای تصور کنیم. اینا روش‌های کلی هستن ولی هرکدوم انواع مختلف و جزئیات زیادی دارن که بهشون نمی‌پردازیم. اما در واقع هر کدوم از این روش‌ها مزایا و معایبی دارن و هر کدوم در جاهای خاصی کاربردهای بهتر و دقیق‌تری دارن. اما اون روشی که الان خیلی کاربرد داره و حتی نقشه‌های گوگل مپ هم از اون استفاده می‌کنن همین روش UTM هست که بر اساس شیوه مرکاتور کار می‌کنه. روش مرکارتور به چند دلیل اینقدر فراگیر و محبوب شده. اولین دلیل این محبوبیت اینه که به‌طور کلی شکل کشورها رو حفظ می‌کنه مثلاً قاره آفریقا روی کره زمین، همون شکلیه که در نقشه‌های مرکارتور نشون داده می‌شه. اما دومین دلیل محبوبیت همون جریان ناوبری و مسیریابی راحت بود که درباره‌اش صحبت کردیم. یعنی یک روش ساده و قابل اعتماد برای حرکت در اقیانوس‌ها رو فراهم می‌کنه. مرکارتور در قرن شانزدهم تونست با تغییر فاصله بین خطوط عرض جغرافیایی، جهت رو حفظ کنه و در عین حال جهت رو با خط مستقیم نشون بده. پس به خاطر همین فاصله بین خطوط عرض جغرافیایی در بالای نقشه‌ها بیشتره یا بیشتر به‌نظر می‌رسه. اما این مسئله یک مشکلی رو به وجود میاره. در واقع در این شیوه اگه چندین نقطه یا اندازه برابر رو روی کره قرار بدیم و بعد به شیوه مرکارتور اونا رو روی نقشه رسم کنیم، در نهایت به چنین تصویری می‌رسیم. دایره‌ها شکل خودشون رو حفظ می‌کنند اما هرچه به قطب‌ها نزدیک بشیم، دایره بزرگ‌تر می‌شن. در حالی که دیدیم دایره‌ها روی کره دقیقاً به یک اندازه بودن. پس به خاطر همین جزیره‌ای مثل گرینلند که نزدیک به قطب شماله، بسیار بزرگ‌تر از اندازه واقعی‌اش نشون داده می‌شه. حالا برای اینکه این موضوع رو بهتر درک کنیم، بریم سر وقت یک ابزار یا یک وب سایت به نام TheTruesize.com

همکاران ما در این قسمت:
نویسنده: حمید
تدوینگر: ابوالفضل عسگرزاده

0:00​ - چرا نقشه‌ها دروغ میگن؟
06:00​ - TheTrueSize.com
07:02​ - نقشه‌های گال پیترز
منابع:
مقاله منظور از سیستم تصویر نقشه چیست؟ - مهدی مدیری - فصل‌نامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی سپهر

#دروازه_تاریخ #تاریخ #کانال_تاریخ #کانال_تاریخی #HistoryGate

آدرس وبسایت:
https://www.historygate.ir

آدرس کانال تلگرام:
https://t.me/theGateOfHistory

آدرس اینستاگرام:
https://www.instagram.com/historygateir/

آدرس فیس بوک:
https://www.facebook.com/historygateir/

We try to use copyright free images at all times. However if we have used any of your artwork or maps then please don't hesitate to contact me and we’ll be more than happy to give the appropriate credit.

Видео چرا نقشه‌ها دروغ میگن؟! [اندازه واقعی کشورها] канала The Gate of History