Յո երթաս․․․ Куда идешь – Тонашен

Արցախի Հանրապետության Մարտակերտի շրջանում է գտնվում Տոնաշենը: Շրջկենտրոնից 41 կմ հյուսիս-արևմուտք, Թարթառի ձախափնյա գեղատեսիլ վայրում: Հին Տոնաշենի պատմությունը դարերի խորքից է գալիս: Ըստ ավանդության, գյուղը հիմնադրել է Վաչագան թագավորի տոհմակից Տոնին կամ Դոնին, ում անունով էլ այն կոչվել է: Իրենք՝տոնաշենցիները, իրենց նախնիների մասին հիշողությունները հասցնում են մինչև 1813 թվականը, երբ Սյունիքի Մաղավուզ շրջանի Ալղուլի գյուղից մահմեդական քրդերի և թաթարների ճնշման տակ գաղթեցին դեպի Ջրաբերդ:
Տոնաշենի գերեզմանոցում գտնված անտիկ շրջանի /Ք.Ա. 300-100 թթ./ անոթները, երկաթե դարի դամբարանները, վաղ միջնադարի ճենապակու մնացորդները, հուշարձաններն ու շրջակայքի վանքերը, բերդերն ու ամրություններըհամոզում են, որ այստեղ կյանքը երբեք կանգ չի առել, և գյուղը դարեր շարունակ հանդիսացել է մշակութային ու պետական կարևոր կենտրոններից մեկը:
Այսօր էլ,Ք.Հ. 21-րդ դարում, Տոնաշենում ապրում են հայեր և
ապրում են սահմանապահի գիտակցումով: Տոնաշենցիների համար հայրենիքը բառացիորեն սկսվում է իրենց գյուղից մի քանի մետր այն կողմ:
Մենք, պարզապես, առաջարկում ենք ճանապարհվել Տոնաշեն՝առայժմ մեր տեսախցիկի միջոցով:
Հ.Գ.Լավ է մեկ անգամ տեսնել, քան հարյուր անգամ լսել:

Село Тонашен находится в Мартакертском районе Республики Арцах. К северо-западу от райцентра на 41 км, на живописном левом берегу реки Тартар. Старое село Тонашен имеет историю многих веков. По преданию, село было основано сородичем царя Вачагана Тоном или Доном, чьим именем оно и было названо. Воспоминания самих тонашенцев о своих предках относятся к 1813 году, когда под давлением мусульманских курдов и татар они переселились из села Алгул Магавузского района Сюника к Джраберду.
Найденные в гробницах Тонашена сосуды античного периода (300-100 вв. до н.э.), гробницы железного века, фарфоровые остатки времен раннего средневековья, памятники и близлежащие монастыри, крепости и твердыни убеждают, что жизнь здесь никогда не останавливалась, и село на протяжении веков являлось одним из важнейших культурных и государственных центров.
И сегодня, в 21 веке н.э., в Тонашене живут армяне, и живут с сознанием пограничников. Для тонашенцев родина буквально начинается в нескольких метрах от их села. Мы попросту предлагаем вам попутешествовать в Тонашен, пока что – с помощью нашей камеры.
P.S. Лучше один раз увидеть, чем сто раз услышать.

Видео Յո երթաս․․․ Куда идешь – Тонашен канала ARTSAKHTIMES