İmadəddin Nəsimi - 650 il . ( Faiq Heydərov )

Seyid Əli Seyid Məhəmməd oğlu
İmaməddin Nəsimi (1369, Şamaxı-1417,
Hələb) - Azərbaycan şairi, mütəfəkkir.
"İmadəddin Nəsimi" adı ilə məşhurdur. İlk
təhsilini Şamaxıda almış, dövrün elmlərini,
dinlərin tarixini, məntiq, riyaziyyat və
astronomiyanı öyrənmişdir.
10-cu əsrdə Bağdadda dara çəkilmiş Həllac Mənsur Huseyninin
sufi görüşlərini təbliğ edən Nəsimi ilk şerlərini "Hüseyni" təxəllüsü
ilə yazmışdır. 14-cü əsrin sonlarında Azərbaycanda geniş yayılmış
hürufi təşkilatları ilə əlaqə saxlamışdır. Hürufiliyin banisi Fəzlullah
Nəiminin görüşlərini mənimsəyərək, bu təriqətin fikirlərini təbliğ
edən şerlər yazmağa başlamış və bu vaxtdan etibarən Nəiminin
təxəllüsü ilə həmahəng səslənən "Nəsimi" təxəllüsünü qəbul
etmişdir. 1394-cü ildə Nəimi edam edildikdən sonra onun
"Vəsiyyətnamə"sinə əsasən Nəsimi Təbrizə, oradan da Anadoluya
(Türkiyə) getmiş, hürufilik fikirlərini yaydığı üçün dəfələrlə zindana
salınmışdır. Ömrünün son illərini Hələbdə (Suriya) yaşamış, orada
həbs olunmuş, "kafir", "dinsiz" elan edilərək Misir sultanının əmri və
ruhanilərin fitvası ilə diri-diri dərisi soyulmuşdur.
Nəsimi mürəkkəb yaradıcılıq yolu keçmişdir. Nəsimi lirik şairdir.
Yaradıcılığa aşiqanə şerlərlə başlayan Nəsimi sonralar dövrün siyasi,
ictimai, əxlaqi mövzularında əsərlər yazmış, Azərbaycan ədəbiyyatı
tarixində ana dilində yaranan fəlsəfi qəzəlin banisi olmuşdur.
O, həyat, cəmiyyət haqqında açıq deyilməsi qorxulu olan tənqidi
fikirlərini aşiqanə misralar və ya təbiət təsvirləri içərisində
söyləmişdir.
Nəsiminin bədii yaradıcılığı Azərbaycan poeziyasının və ədəbi
dilinin inkişafında mühüm bir mərhələdir.

Видео İmadəddin Nəsimi - 650 il . ( Faiq Heydərov ) канала Faiq İlyasoğlu