Оқырманның жүрек қылын дәл басқан Сайын Мұратбековтің «Жусан иісі» повесі. «Әдеби клуб»

Book club №6 (каз)
Шығарылым сипаттамасы:
Сайын Мұратбеков – жазушы, драматург. 1936 жылы 15 қазанда Алматы облысы, Қапал ауданындағы Қоңыр ауылында дүниеге келген. Оның балалық шағы мен өмірі туралы деректерді «Жабайы алма» повесінен көп кезіктіруге болады. 1957-1963 жылдар аралығында ҚазМУ-де оқып, 1971 жылы Мәскеудегі Жоғары әдеби курсты бітірген. «Құрмет белгісі» орденімен марапатталған, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты. Жазушының шығармалары украин, беларусь, грузин, армян, әзербайжан, литва, араб тілдеріне аударылған.

Сыршыл суреткердің «Жусан иісі» деп аталатын повесі – қазақ әдебиетіне бөлекше стильмен келген ерекше туынды. Кейіпкер тілінің шынайылығы арқасында шығарма оқырманға салмақ салмайды. Керісінше бұл еңбек ересектер мен бала оқырманға әбден түсінікті әрі жеңіл. Повестегі бас кейіпкер – Аян деген жетім бала. Ол ойынан ертегі шығарғанды ұнатады. Өте зерек, мектепке барғанда хат жазуды бәрінен бұрын үйреніп алады. Жазушы бұл кейіпкерге үлгілі баланың образын жинақтаған. Аян – шыдамды. Ол ешкімге соқтықпайды. Бірақ төбелес іздеген Есікбай сияқты бұзақы балаларды жөнге салып қояды. Әжесі қайтыс болғанда, соғыстағы әкесінен қара қағаз келсе де, қара жұмысқа жегіліп, тобығы сынып жаны қиналса да, ол көз жасын жан баласына көрсетпейді. Бірақ бала Аян жыламағанмен, қолына кітап ұстап отырған оқырманның ет жүрегі елжіреп, көкірегі қарс айрылады. Кейіпкерге типтік образ беріп, оқырманды осындай күйге түсіру – үлкен шеберлік.

Жусанның иісі – қазақ даласының иісі. Осы шығарманы оқып, қазақ даласында өсетін ерекше өсімдікті бір көруді армандаған оқырмандар да болған екен. «Жусан иісі» деген тіркесте үлкен бір ұлттық философия жатыр. Иіскесең, жансарайыңды ашатын жусан жұпары туралы идеяны баланың тілімен түсіндіруге Сайындай классиктің ғана қаламының құдіреті жетеді.

«- Әй, мен сендерге бір қызық айтайын ба, – деді ол сүйінші сұрағандай қуанышты үнмен, - Мен бүгін таң алдында түсімде ағамды көрдім. Рас айтам. Түнде жатар алдында ағамның пальтосын басыма жастап, көпке дейін иісін иіскеп жатқам. Ағамның иісі сіңіп қапты. Біртүрлі жусанның иісі сияқты жақсы иіс. Мен бүйтіп жағасына мұрынымды тығып алдым да ұзақ-ұзақ иіскедім... Әжем ылғи: «ағаңды анау Жусанды төбенің үстінде, мал қайырам деп жүргенде айдалада тапқанмын дейтін... Менің ағамда жусанның иісі содан қалған...Сөйтіп жатып ұйықтап едім, түсіме ағам кірді...».

Толығырақ: https://qazaqtv.com/kk/programms/book-club/9522-okyrmannyn-zhurek-kylyn-dal-baskan-sajyn-muratbekovtin-zhusan-iisi-povesi

#BookClub #СайынМұратбеков #ЖусанИісі #АйнұрТөлеу #ЖабайыАлма #ҚазМУ #ҚұрметБелгісі #Жазушы #Повесть #Драматург #Аян #кейіпкер #ӘдебиКлуб #QazaqTV

Qazaq TV: бізді спутниктік арна арқылы және Youtube, әлеуметтік желілерден көріңіздер. Видео астында пікір қалдыруды ұмытпаңыздар!

Qazaq TV: смотрите нас на спутниковом ТВ, в Youtube и социальных сетях. Оставляйте ваши коммментарии под этим видео.

Watch us on satellite TV, YouTube and social networks. Leave your comments under this video!

Qazaq TV арнасына жазылыңыз / Подписывайтесь на Qazaq TV / Subscribe to Qazaq TV
https://www.youtube.com/user/KazakhTVchannel?sub_confirmation=1

Біздің басты шоуларды көріңіз / Смотрите наши топовые шоу / Watch our top shows
Qazaq Golden Hits
https://www.youtube.com/playlist?list=PLODSPLCgl5Gh4C2SBC8u6NHmXcf62aj0A
Trails of Nomads
https://www.youtube.com/playlist?list=PLODSPLCgl5Ggj1fNNK2ey-DGNtowG0kpE
Байланыс аясынан тыс жерде
https://www.youtube.com/playlist?list=PLODSPLCgl5GgmRU1LfNX4JageJ6zZtfpl

Біздің сайт / Наш сайт / Our website - https://qazaqtv.com/
Vkontakte - https://vk.com/kazakhtv
Facebook - https://www.facebook.com/qazaqtvkz
Twitter - https://twitter.com/Qazaq_TV
Instagram - https://www.instagram.com/qazaqtv_kz/
Telegram - https://t.me/Kazakh_tv

Видео Оқырманның жүрек қылын дәл басқан Сайын Мұратбековтің «Жусан иісі» повесі. «Әдеби клуб» канала Qazaq TV