Сұлубайдың әні СҰЛУБАЙ. سۇلۋبايدىڭ ءانى سۇلۋباي Айнұр Қалайқызы. Қытай Қазақтары

Шынжаң, Алтай аймағы Шіңгіл ауданы

СҰЛУБАЙ БАТЫР
Сұлубай Сәпиұлы (1907-1944) Абақ Керейдің Тасбике руынан. Алтай қаласының Шірікши аулында туған. Сұлубайдың өз кіндігінен Мағила, Зағила атты екі қыз. Зағила Баркөл ауданында әлі бар. Ағасы Байбол мен інісі Көңбайдың балалары Шонжы мен Шіңгіл аудандарында тұрады.
Ұлт-азаттық қозғалысының зұлымдыққа қарсы атой-шылдарының бірі болған Сұлубай 1944 жылы "Алтай төңкерістік уақытша өкіметі" қүрылғанда он батырдың бірі болып марапатталған.
1944 жылы көкектің басында қазақ қолын бастап, жауға сілейте соққы беріп жүрген қан майданда қапияда оқ тиіп, ерлікпен қаза табады.
سۇلۋباي باتىر
سۇلۋباي ءساپي ۇلى (1907-1944) اباق كەرەيدىڭ تاسبيكە رۋىنان. التاي قالاسىنىڭ شىرىكشي اۋلىندا تۋعان. سۇلۋبايدىڭ ءوز كىندىگىنەن ماعيلا، زاعيلا اتتى ەكى قىز. زاعيلا باركول اۋدانىندا ءالى بار. اعاسى بايبول مەن ءىنىسى كوڭبايدىڭ بالالارى شونجى مەن شىڭگىل اۋداندارىندا تۇرادى.
ۇلت-ازاتتىق قوزعالىسىنىڭ ز ۇلىمدىققا قارسى اتوي-شىلدارىنىڭ ءبىرى بولعان سۇلۋباي 1944 جىلى "التاي توڭكەرىستىك ۋاقىتشا وكىمەتى" قۇرىلعاندا ون باتىردىڭ ءبىرى بولىپ ماراپاتتالعان.
1944 جىلى كوكەكتىڭ باسىندا قازاق قولىن باستاپ، جاۋعا سىلەيتە سوققى بەرىپ جۇرگەن قان مايداندا قاپييادا وق ءتيىپ، ەرلىكپەن قازا تابادى.
Сұлубайдың әні
Атымды Сұлубай деп әкем қойған,
Руым Жәнтекейдей ортаны ойған-ай.
Секпілтай, Шаңқан, Тұрғынды-ай,
Сағындым қалған құрбымды-ай.
Жазықсыз жауым мені қойдың қамап,
Кетпейді бұл қорлығың әсте ойдан-ай.
Шіңгілдің мөлдір суындай,
Деп салған әнім Сұлубай!
Астымда алқоңырым желмедің ғой,
Құдайым сұрағанды бермедің ғой-ай.
Былғары белдік, бұраңбел,
Бұрылар ма екен біздің ел?!
Талпынып қанша қанат қаққанменен,
Қысқа жіп күрмеуіме келмедің ғой-ай.
Қайқая шапқан қарагер,
Қайрылар ма екен қайран ел?
Басында мәуесі жоқ қу қайыңның,
Жігітке пайдасы жоқ уайымның-ай.
Секпілтай, Шаңқан, Тұрғынды-ай,
Сағындым қалған құрбымды-ай.
Сан жердің дәмін таттым, суын іштім,
Білмеймін қайда аларын құдайымның-ай?!
Шіңгілдің мөлдір суындай,
Деп салған әнім Сұлубай.
Қонаққа қой сояды лақ тұрып,
Құдықтан су ішпейді бұлақ тұрып-ай.
Былғары белдік, бұраңбел,
Бұрылар ма екен біздің ел?!
Сұлубай елін қимай, жерін қимай,
Қоштасқан әні осы жылап тұрып-ай.
Қайқая шапкан қарагер,
Қайрылар ма екен қайран ел?!
*
Ән тексін тыңдап жазған: Асқар Шаймарден

Видео Сұлубайдың әні СҰЛУБАЙ. سۇلۋبايدىڭ ءانى سۇلۋباي Айнұр Қалайқызы. Қытай Қазақтары канала Алтай, Іле, Тарбағатай әндері мен әншілері