Causative Verbs Konu Anlatımı (Make, Have, Get, Let) #85

Causative Verbs Konu Anlatımı videomda, İngilizcede Make, Have, Get, Let fiilleriyle kurulan ve causative olarak bilinen ettirgenlik konusunu anlatıyorum.
Reklamsız, tahtaya zoomlu, sınırlı internet hatlarında bile açılabilen ve ömür boyu erişim veren Udemy Kursumu Deneyin: https://bit.ly/3Duf9BK

http://www.turengkitap.com
https://www.instagram.com/ozerkirazingilizce
https://www.facebook.com/ingilizcekonuanlatimi

Causative verbs nedir sorusuyla başlayalım: Ettirgenlik, kelime olarak edilgenlik sözcüğüne benzese de aynı şey değiller çünkü ettirgen cümlelerin de edilgen halleri olabiliyor. İçinde edilgenlik veya ettirgenlik barındırmayan normal cümlelerde eylemi yapan bir öznemiz, eylemimiz ve bazen de bir nesnemiz olur. Ettirgen cümlelerde ise yine bir öznemiz olur ancak bu özne biraz tembeldir ve eylemi yapmaz. Bunun yerine eylemi yaptıracak taşeron bir firma bulur ve eylemi ona yaptırıp kendisi keyfini sürer. Boyamak değil de boyatmak, yapmak değil de yaptırmak, kesmek değil de kestirmek gibi ifadeler ettirgen ifadeler kapsamına giriyor. Türkçede biz bunu araya -ır, -ir, -tir gibi ekler koyarak yapıyoruz ancak İngilizcede bunlar için ayrı fiiller kullanmamız gerekiyor. Causative fiiller olarak bilinen bu fiillerin sayısı çok sınırlı ve en çok duyup kullanacağımız dördü make, have, get ve let fiilleri.
Peki neden dört ayrı fiil kullanıyoruz derseniz sebebi, cümleye katmak istediğimiz anlam. Şöyle ki, birisine bir işi zorla, ricayla, parayla veya ikna yoluyla yaptırmış ya da yapmasına izin vermiş olabiliriz. Hangi durum söz konusu ise buna uygun bir causative fiil seçiyoruz. Birisine bir işi zorla yaptırmak veya neden olmak söz konusuysa make fiilini, parayla veya ricayla yaptırmak anlatılıyorsa have fiilini, ikna ederek yaptırmak söz konusuysa get’i, izin vermek kastediliyorsa da let fiilini kullanıyoruz.
İngilizcede bütün zamanlarda ettirgen cümle kurabiliyoruz ve fiil çekimlerini de daima ettirgen fiilimiz üzerinde yapıyoruz. Sonuç olarak esas fiilimiz yalın halde kalıyor ve çekimlerden etkilenmiyor.
Passive causative konu anlatımı yapmak gerekirse; bu tür cümlelerde işi yapan taşeron firmadan ziyade, işin üçüncü bir şahsa yaptırılmış olması vurgulanıyor. “Saatimi tamir ettirdim”, “Tansiyonumu ölçtüreceğim”, “Arabasını yıkatıyor” gibi cümlelerde, saati kimin tamir ettiği, tansiyonu kimin ölçeceği ya da arabayı kimin yıkıyor olduğu önem taşımıyor. Önemli olan şey, o işlerin yaptırılıyor olması. Edilgen causative cümlelerinde şu tür bir sıralama izliyoruz:
Özne + Ettirgen Fiil + Nesne + Esas Fiil (3)
Tüm passive cümlelerde fiili üçüncü haliyle kullanmamız gerektiği için burada da esas fiilimizi üçüncü haliyle kullanıyoruz.
İngilizce ettirgen yapının edilgen cümlelerinde zorla, ricayla, parayla ve ikna yoluyla yaptırmanın hepsi de get ve have fiilleriyle kastedildiği için herhangi birini kullanabiliyoruz. Aslında make fiilinin de edilgen yapıda kullanılma durumu söz konusu olabiliyor ama get ve have fiillerinden farklı olarak, “mecbur bırakılmak” anlamı taşıyor. Bu tür ifadeler, yapı olarak da diğerlerinden farklı çünkü bu cümlelerde taşeron firma olarak öğrendiğimiz ve çoğu zaman nesne zamiri konumunda olan sözcüğümüz edilgenin cümlenin öznesi haline geliyor. Ayrıca make fiili de peşinden to alıyor.

Видео Causative Verbs Konu Anlatımı (Make, Have, Get, Let) #85 канала İngilizce Konu Anlatımı - Özer Kiraz