Zo kan economisch nationalisme Europa redden volgens Rana Foroohar | VPRO Tegenlicht

Op 2 april 2025, kondigde Donald Trump vanaf het balkon van het Witte Huis Liberation Day af. In een fel nationalistische toespraak verklaarde hij dat Amerika zich “definitief had bevrijd” van de ketenen van globalisering. Nieuwe, torenhoge importtarieven zouden vanaf dat moment gelden voor staal, halfgeleiders, elektrische auto’s en een reeks consumentengoederen uit China en Europa. “From now on,” riep hij, “we build, we buy, we win at home.”

De reacties waren onmiddellijk en wereldwijd voelbaar. In Beijing sprak de regering van een “economische oorlogsverklaring.” Europese leiders riepen spoedoverleggen bijeen om een gezamenlijk antwoord te formuleren, terwijl beursvloeren van Frankfurt tot Seoul rood kleurden.

De afgelopen maanden is duidelijk geworden dat de globalisering die onze wereld decennialang heeft vormgegeven, scheuren vertoont. Trump heeft de tarieven opnieuw fors verhoogd: staal, halfgeleiders, elektrische auto’s – niets ontsnapt aan zijn handelsoorlog. De boodschap is helder: Amerika wil minder afhankelijk zijn van de rest van de wereld, en de rest van de wereld van Amerika.

Het is precies dit moment dat de Amerikaanse econoom en journalist Rana Foroohar al jaren heeft zien aankomen. In haar boek Homecoming beschreef ze hoe landen en bedrijven steeds meer productie terughalen, hoe veerkracht belangrijker wordt dan efficiency, en hoe er een nieuwe economische geografie ontstaat waarin nabijheid en onafhankelijkheid de boventoon voeren.

Voor deze toekomstverkenner sprak Tegenlicht met Foroohar over de vraag wat Liberation Day betekent voor de wereldorde. Is dit het begin van een nieuw tijdperk van economisch nationalisme? Welke kansen en gevaren liggen er voor Europa? En kunnen we deze breuk gebruiken om onze economie menselijker, duurzamer en creatiever te maken? En hoe kan China, in de leegte die Amerika achterlaat, juist zijn economie versterken?

Foroohar woont en werkt in New York, midden in het financiële en politieke hart van de VS. Vanuit daar ziet ze hoe Amerika’s poging tot bevrijding niet alleen over handel gaat, maar ook over het herstellen van vertrouwen in een samenleving die zich decennialang heeft overgeleverd aan globalisering.

Regie en research: Sharine Rijsenburg
Camera: Remco Bikkers
Geluid: Tanner Segbers
Editor: Jouke Dubel
Producers: Casper Boon, Marie Schutgens
Productie-assistent: Robert de Vries
Grading: Gerhard van der Beek
Audionabewerking: Mark Meewis
Beeldredacteur: Isis Brandt Corstius, Paula Witkamp
Voice Over: Atze de Vrieze
Vormgeving: Fien Leeflang
Eindredacteur: Jurgen van Uden

Archief:
Pond5
The White House
Biden Presidential Library
Reuters
Pexels
AP Archive
EO

Meer verhalen? Volg ons hier:
Website: https://tegenlicht.vpro.nl/
Instagram: https://www.instagram.com/vpro.tegenlicht
TikTok: https://www.tiktok.com/@vprotegenlicht
Bluesky: https://bsky.app/profile/vprotegenlicht.bsky.social
FaceBook: https://www.facebook.com/vprotegenlicht
Meet-Ups: https://www.vpro.nl/evenementen

Music licensed from Lickd. The biggest mainstream and stock music platform for content creators.
Made In China by Higher Brothers, https://lickd.lnk.to/rUWm9lID License ID: oRGYJ1AyWnL

Kijkwijzer: Alle leeftijden

Видео Zo kan economisch nationalisme Europa redden volgens Rana Foroohar | VPRO Tegenlicht канала VPRO Tegenlicht